oplopen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  oplopen    (hulp, bestand)
• IPA: /'ɔplopə(n)/

Woordafbreking

• op·lo·pen

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  op  en  lopen 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
oplopen	liep op	opgelopen
klasse 7	volledig

Werkwoord

oplopen

1. ergatief naar boven hellen

   • De grond loopt hier op. 

2. ergatief iets ~: lopend naar boven gaan

   • Hij liep de trap op. 

   ▸ Een brede kerel kwam het pad oplopen met twee grote emmers water in zijn handen.

3. ergatief in getal of hoeveelheid toenemen

   • De temperatuur liep zodra de zon opgekomen was flink op. 

   ▸ Een precies getal aan verloren omzet kan het CBL niet geven, "maar dat blijft oplopen hoe langer de distributiecentra bezet zijn". Maandag had het CBL het nog over miljoenen euro's, nu zou het al over tientallen miljoenen gaan. De supermarktketen Coop liet eerder op de dag weten meerdere miljoenen euro's schade te verwachten.

4. overgankelijk een besmetting of beschadiging verkrijgen

   • Hij had in dat kroeggevecht een blauw oog opgelopen. 

   ▸ Veel mensen wachtten vol ongeduld op hun postdozen die door de bosbranden veel vertraging hadden opgelopen.

Vertalingen

    1. bestijgen   

Engels: walk up (en)

    2. stijgen   

Engels: increase (en)

Gangbaarheid

• Het woord oplopen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "oplopen" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.