opleggen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  opleggen    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• op·leg·gen

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  op  en  leggen 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
opleggen	legde op	opgelegd
zwak -d	volledig

Werkwoord

opleggen

1. overgankelijk iets een liggende plaats geven op iets anders

   • We hebben een nieuwe band opgelegd. 

   ▸ Verderop bij de rivier maakte ik een klein vuurtje waar ik wat bladeren oplegde zodat er veel rook ontstond.

2. overgankelijk ~ met een laag sierhout aanbrengen op een minder edele ondergrond

   • Dexe tafel is opgelegd met mahonie. 

3. ditransitief iemand iets ~: iemand aan een dwangmaatregel onderwerpen

   • Hij kreeg een boete van driehonderd dollar opgelegd. 

   ▸ De politie in Londen heeft het onderzoek naar het zogenoemde partygate-schandaal afgesloten. In totaal werden 126 boetes opgelegd aan politici en overheidsmedewerkers. Naar premier Johnson loopt nog wel een parlementair onderzoek over zijn rol in het schandaal.

Typische woordcombinaties

• iemand het zwijgen opleggen

  iemand dwingen tot zwijgen

Vertalingen

    1. iets een liggende plaats geven op iets anders   

Engels: impose (en)

    3. iemand aan een dwangmaatregel onderwerpen   

Spaans: acensar (es), acensuar (es)

Gangbaarheid

• Het woord opleggen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "opleggen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.