moraliteit
Uiterlijk
- Geluid: moraliteit (hulp, bestand)
- IPA: / ˌmoraliˈtɛit / (4 lettergrepen)
- mo·ra·li·teit
- via Middelnederlands moraliteit van Frans moralité, op te vatten als afgeleid van moraal zn met het achtervoegsel -iteit [1] [2]
enkelvoud | meervoud | |
---|---|---|
naamwoord | moraliteit | moraliteiten |
verkleinwoord |
de moraliteit v
- (filosofie) leer van de gewoontes en deugden
- Moraliteit gaat over de waarden en normen die we meekrijgen om 'goed' te handelen. Zoals: je mag niet stelen.
- ▸ In de beleving van veel mensen hebben moraliteit en markt bitter weinig met elkaar gemeen. Markten zijn onderdeel van de wereld van rationaliteit en efficiëntie, waarin geen ruimte is voor de zachte krachten van het morele gelijk. Moraliteit hoort thuis in de wereld van normen en waarden, waarin emoties de boventoon voeren.[3]
- (sociologie) overeenstemming van gedrag met de geldende gewoontes en deugden
- ▸ In een interview in de Filmkrant zegt Õunpuu er het volgende over: „Overal zie je hetzelfde gebrek aan moraliteit, die totale uitbuiting uit de naam van geld en gewin. Ons wordt een loer gedraaid.”[4]
- (toneel) in de middeleeuwen populair soort toneelstuk met een sterke morele strekking, waarin deugden en ondeugden als personen worden voorgesteld
- ▸ De moraliteit, het middeleeuwse equivalent van educatiekunst, lijkt een bescheiden comeback te maken. Eerder dit jaar was een moderne versie van de ridderroman Sir Gawain and the green knight in de bioscopen te zien, nu komt theatercollectief URLAND met een enscenering van het Middelnederlandse toneelstuk Elckerlijc. In beide verhalen draait het om een personage dat verantwoording moet afleggen voor zijn daden en onderweg allegorische personages ontmoet die hem bijstaan of van zijn pad dreigen af te brengen.[5]
- [1] zedelijkheid
- Te onderscheiden van de moraal van een verhaal (Frans: fr:morale of fr:moralité [d'une fable, d'une histoire, d'un récit]).
- Het woord moraliteit staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "moraliteit" herkend door:
98 % | van de Nederlanders; |
99 % | van de Vlamingen.[6] |
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
- ↑ moraliteit op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Middelnederlandsch Woordenboek
- ↑ Weblink bron Coen Teulings“Markt en moraal gaan hand in hand, alleen aan jezelf denken loont niet in de evolutie” (2 februari 2008) op nrc.nl
- ↑ Weblink bron André Waardenburg“Een Fins mijndorp waar niets rest, behalve zuipen” (6 september 2022) op nrc.nl
- ↑ Weblink bron Marijn Lems“Middelnederlandse moraliteit ‘Elckerlijc’ in een modern jasje” (16 november 2021) op nrc.nl
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Categorieën:
- Woorden in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands van lengte 10
- Woorden in het Nederlands met audioweergave
- Woorden met 4 lettergrepen in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands met IPA-weergave
- Achtervoegsel -iteit in het Nederlands
- Zelfstandig naamwoord in het Nederlands
- Filosofie in het Nederlands
- Sociologie in het Nederlands
- Toneel in het Nederlands
- Woordenlijst Nederlandse Taal
- Prevalentie Nederland 98 %
- Prevalentie Vlaanderen 99 %