loper

[4] Een witte loper

[7] Een wrijfplaat met loper voor het fijnwrijven het pigment

[5] Een rode loper voor de klanten van een brillenzaak

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  loper    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• lo·per

Woordherkomst en -opbouw

• Naamwoord van handeling van lopen met het achtervoegsel -er

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	loper	lopers
verkleinwoord	lopertje	lopertjes

Zelfstandig naamwoord

loper m

1. iemand die loopt of rent:

   • Wie de 10 km niet in circa 60 minuten kan lopen, wordt als beginnende loper beschouwd. 

   ▸ Overal ter wereld was de lokale bevolking gastvrij en verwelkomde vermoeide lopers met een warme kop thee of een bed voor de nacht.

2. een sleutel waarmee een hele serie verschillende sloten geopend kunnen worden
3. een woord dat weliswaar in elke zin past, maar weinig zegt; passe-partout(woord)
4. (schaak) een schaakstuk dat zich slechts diagonaal verplaatsen mag

   ▸ Wit kreeg de e-lijn in zijn bezit en kwam met een loper binnen op d7 zodat er geen zwarte toren meer op e8 kon komen.

5. een langgerekt stuk vloerbedekking:

   • De rode loper voor iemand uitrollen. 

6. een tafelkleed dat als een strook op de tafel wordt gelegd
7. (gereedschap) een stuk gereedschap waarmee stoffen op een wrijfplaat fijngewreven worden

   • Voor het maken verf wrijf je met een loper het pigment fijn. 

Synoniemen

• [2] moedersleutel
• [4] raadsheer

Verwante begrippen

• [7] wrijfplaat

Hyponiemen

   

baanloper bankloper beekloper boodschaploper boomloper bramstagloper bulloper dameloper damloper geldloper gijnloper haagloper hoerenloper honkloper hoogloper hooploper kaailoper kantoorloper kasloper katloper koningsloper konvooiloper koploper korteafstandsloper laagloper landloper lange-afstandsloper langeafstandloper langeafstandsloper ledigloper lelieloper marathonloper naaktloper nachtloper oeverloper passer-loper recreatieloper roedeloper schansloper schoorsteenloper snelloper spoorloper steenloper strandloper stucloper tafelloper veldloper wedloper wedstrijdloper wegloper wichelroedeloper woudloper zandloper

Afgeleide begrippen

• loperpaar

Vertalingen

    1. iemand die loopt   

Duits: Läufer (de) Engels: courier (en)

    2. een sleutel waarmee een hele serie verschillende sloten geopend kunnen worden   

Duits: Generalschlüssel (de), Hauptschlüssel (de), Zentralschlüssel (de), Passepartout (de) (allen m) Engels: master key (en), skeleton key (en) Frans: passe-partout (fr) m

Italiaans: chiave uiversale (it) Spaans: llave maestra (es) v, ganzúa (es) v

    4. een schaakstuk dat zich slechts diagonaal verplaatsen mag   

Duits: Läufer (de) Engels: bishop (en) Frans: fou (fr) m Italiaans: alfiere (it) m Limburgs: louper (li)

Pools: goniec (pl) m Russisch: слон (ru) Spaans: alfil (es) m Turks: fil (tr)

    5. een langgerekt stuk vloerbedekking   

Duits: Läufer (de) m

    6. een tafelkleed dat als een strook op de tafel wordt gelegd   

Limburgs: löjper (li)

Gangbaarheid

• Het woord loper staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "loper" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.