kritisch

Uit WikiWoordenboek

Nederlands

Uitspraak
Woordafbreking
  • kri·tisch
Woordherkomst en -opbouw
  • Leenwoord uit het Engels, in de betekenis van ‘op het punt van de ene toestand over te gaan in de andere’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1872 [1]
  • Leenwoord uit het Duits, in de betekenis van ‘geneigd tot beoordelen’ voor het eerst aangetroffen in 1696 [1]
  • Afkomstig van het Duitse woord kritisch, dat uit het Oudgrieks komt als κρίνειν (krínein): onderscheiden, verscheiden.
  • afgeleid van kritiek met het achtervoegsel -isch [2]
stellend vergrotend overtreffend
onverbogen kritisch kritischer
verbogen kritische kritischere
partitief kritisch kritischers -

Bijvoeglijk naamwoord

kritisch

  1. ernaar geneigd zijn iets te beoordelen (en dus vaak af te keuren)
     Het islamitische Haga Lyceum probeerde de publicatie van het uiterst kritische inspectierapport voor de zomer al te voorkomen, maar ook toen ving de school bot.[3]
     Toch fijn dat enkelen die vooraf zo fel en kritisch waren geweest, mij na afloop van de tocht een persoonlijk bericht stuurden om te zeggen hoe mooi ze het vonden dat ik mijn droom achterna was gegaan.[4]
  2. (natuurkunde) op het punt van de ene toestand over te gaan in de andere
  3. (natuurkunde) onder zulke omstandigheden dat er meer neutronen geproduceerd dan geabsorbeerd worden, waardoor een nucleaire kettingreactie op gang kan komen.
Synoniemen
Antoniemen
Hyponiemen
Vertalingen

Gangbaarheid

99 % van de Nederlanders;
99 % van de Vlamingen.[5]

Verwijzingen

  1. 1,0 1,1 "kritisch" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org
    ; ISBN 90 204 2045 3
  2. kritisch op website: Etymologiebank.nl
  3. Bronlink Weblink bron
    Tjerk Gaulthérie van Weezel en Rik Kuiper
    “Gerechtshof brandt vingers niet aan inspectierapport over Haga Lyceum” (24 december 2019), de Volkskrant
  4. Tim Voors
    “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers op Wikipedia
  5. Bronlink geraadpleegd op 28 april 2020 Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be


Duits

stellend vergrotend overtreffend
kritisch
kritischer
am kritischsten
alle verbuigingsvormen

Bijvoeglijk naamwoord

kritisch

  1. kritisch