knoffelen
Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
- knof·fe·len
Woordherkomst en -opbouw
- [1] is vermoedelijk de oorspronkelijke betekenis, waaruit [2]-[6] zijn onstaan, cognaat met: [1][2]
- [4] en [5] komen ook overeen met Fries knoffelje [3]
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
knoffelen |
knoffelde |
geknoffeld |
zwak -d | volledig |
Werkwoord
knoffelen
- (verouderd) stoten, stompen, slaan
- (verouderd) betasten, onderzoekend aanraken
- Degenen, die nog op straat verkeerden, moesten tastend en zoekend, met de handen voor zich uitgestrekt, verder „knoffelen". [6]
- Heeft iemand, die wat bijgeloovig is, arm of been verrekt of verstuikt, dan vervoegt hij zich bij een persoon, die het knoffelen en bestrieken doet; het bezeerde deel wordt betast, gestreken en geknoffeld, onder 't opzeggen van een daarop betrekking hebbend rijmpje, waarna er een doek of zoo iets, wat men knoffelband noemt, om gewonden wordt. [7]
- (verouderd) liefkozen
- lompe, onhandige bewegingen maken, prutsen
- (sport) de bal verkeerd opslaan bij het kaatsen
- (…) hoewel Johan en zijn maten door sterke opslag de Snekers aanvankelijk goed in bedwang hielden, begonnen zij in het laatste deel van de partij te „knoffelen" en wonnen Monsma c.s. nog vlot. [12]
- Een aardige partij, jammer genoeg wat ontsierd door knoffelen van Helfrich (8), Bosma (7) en Miedema (5). [13]
- breien uit de losse hand met korte breinaalden
Synoniemen
Zelfstandig naamwoord
de knoffelen mv
- meervoud van het zelfstandig naamwoord knoffel ((verouderd) knoflook)
- Spaenze Peeper heb ik goet,
Die men in Augurkies doet.
Knoffelen en salotte fyn,
Kent gy vinden by myn, (…) [16]
- Spaenze Peeper heb ik goet,
Gangbaarheid
- Het woord 'knoffelen' staat niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie.
Verwijzingen
- ↑ knoffelen op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Wurdboek fan de Fryske taal
- ↑ "Haulerwijk." in: Nieuwsblad van Friesland: Hepkema's courant jrg. 57 nr. 25 (28 maart 1930); p. 5 kol. 4; geraadpleegd 2016-08-10
- ↑ BrookeDe zot van aanzien, of De historie van Hendrik graave van Meerland. 4e deel (1782) erven Frans Houttuyn, Amsterdam; p. 92; geraadpleegd 2016-10-08
- ↑ "In het donker...." in: Leeuwarder Courant jrg. 196 nr. 265 (13 november 1947); p. 2 kol. 4; geraadpleegd 2016-08-10
- ↑ Molema, H.geciteerd in:Cock, A.de"Spreekwoorden, Zegswijzen en Uitdrukkingen op Volksgeloof berustend." in: Volkskunde; Nederlandsch tijdschrift voor Volkskunde jrg 26, nr. 1 (1921) Hoste, Elsevier, Gent; p. 123; geraadpleegd 2016-08-10
- ↑ "Brieven van Jantje" in: De Noord-Ooster jrg. 42 nr. 111 (30 september 1944); p. 2 kol. 6; geraadpleegd 2016-08-09
- ↑ Haverkamp, W."Op zijn 75n Verjaardag." in Het Nieuws van den Dag: kleine courant nr. 8906 (27 januari 1899); p. 1 kol. 1; geraadpleegd 2016-08-09
- ↑ Waslander, J."Archeologie, Beerenburg " in: Leeuwarder Courant jrg. 222 nr. 79 (3 april 1973); p. 5 kol. 3; geraadpleegd 2016-08-09
- ↑ T.S."Beurs-Harmonie-Schaaf" in: Leeuwarder Courant jrg. 222 nr. 91 (17 april 1973); p. 5 kol. 3; geraadpleegd 2016-08-09
- ↑ "Evert Heeg koning in Holwerd" in: Friese Koerier jrg. 23 nr. 234 (24 juni 1968); p. 8 kol. 2; geraadpleegd 2016-08-09
- ↑ "Kaatsen. Wedstrijden te Franeker." in: De Telegraaf jrg. 30 nr. 11642 (9 augustus 1922); p. 7 kol. 4; geraadpleegd 2016-08-09
- ↑ stoffen en kleding op website:OnstwedderGaarvn.nl; geraadpleegd 2016-08-09
- ↑ Knol, A. e.a."Journaal" in: Het vrije volk jrg. 25 nr. 7551 (11 mei 1970); p. 2 kol. 5; geraadpleegd 2016-08-09
- ↑ "De Nieuw Vermakelyke Drogist." in: De Boere-dans, of 't gezelschap na de mode. 3e druk (1789) S. en W. Koene, Amsterdam; p. 41; geraadpleegd 2016-08-10
Categorieën:
- Woorden in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands van lengte 9
- Woorden in het Nederlands met audioweergave
- Woorden in het Nederlands met IPA-weergave
- Zwak werkwoord (-d) in het Nederlands
- Werkwoord in het Nederlands
- Niet-samengesteld werkwoord in het Nederlands
- Verouderd in het Nederlands
- Sport in het Nederlands
- Zelfstandignaamwoordsvorm in het Nederlands
- Niet in Woordenlijst Nederlandse Taal