jongleur

Middeleeuwse jongleurs

De moderne jongleur

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  jongleur    (hulp, bestand)
• IPA: /jɔŋˈlør/, of:  /jɔŋˈɣlør/  bij meer oorspronkelijke uitspraak

Woordafbreking

• jong·leur

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘evenwichtskunstenaar’ voor het eerst aangetroffen in 1566
• uit Frans jongleur "minstreel" van Latijn joculator "grappenmaker"
• Naamwoord van handeling van jongleren met het achtervoegsel -eur

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	jongleur	jongleurs
verkleinwoord	jongleurtje	jongleurtjes

Zelfstandig naamwoord

de jongleur m

1. (middeleeuwen), (cultuur), (muziek), (verouderd) een in het Zuid-Frankrijk van weleer, langs kastelen en vorstenhoven rondreizend kunstenaar, acrobaat, musicus, zanger van liederen en voordrager van gedichten, balladen e.d.

   • De jongleurs brachten de hovelingen verpozing. 

2. (cultuur), (muziek), (verouderd) een langs herbergen, jaarmarkten rondtrekkend artiest, goochelaar, acrobaat, muzikant, zanger van liedjes en komediant

   • Met z'n grappen, grollen en vrolijke wijsjes bracht de jongleur het publiek in een uitgelaten stemming. 

3. (cultuur) (beroep) de artiest die zo veel mogelijk objecten weet op te gooien en weer weet op te vangen, zonder dat er een op de grond terecht komt (die jongleert)

   • Wat die jongleur doet moet je jong leren, anders lukt het je nooit. 

Synoniemen

• [1] bard, fili, minstreel, rapsode, skald, speelman, troubadour, trouvère
• [2] straatmuzikant
• [3] jongleerder

Hyperoniemen

• [1] kunstenaar
• [2] beroep

Verwante begrippen

• mannelijke vorm van jongleuse
• [1] ballade, dichtkunst, hofcultuur, hoofsheid, muziek, verhaal, vertelling, voordracht
• [2] acrobaat, amusement, clown, goochelaar, nar, draaiorgelman, vermaak, vertier

Vertalingen

    1. rondreizend kunstenaar   

Catalaans: malabarista (ca) m Duits: Jongleur (de) m Engels: jongleur (en) Frans: jongleur (fr) m Friulisch: gaugar m

Hongaars: zsonglőr (hu) Italiaans: giocoliere (it) m Latijn: joculator (la) m Zweeds: jonglör (sv)

    2. rondreizend artiest   

Duits: Spielmann (de) m Engels: juggler (en)

Frans: jongleur (fr) m

    3. de artiest die zo veel mogelijk objecten weet op te gooien...   

Engels: juggler (en)

Spaans: malabarista (es) m

Gangbaarheid

• Het woord jongleur staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "jongleur" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.