ijdeltuit
Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
- ij·del·tuit
Woordherkomst en -opbouw
- samenstelling van ijdel bn "zonder wezenlijke inhoud, met overdreven trots" en tuit zn "wufte vrouw" ; in de betekenis van ‘iemand die erg ijdel is’ voor het eerst aangetroffen in 1501 [1][2][3]
enkelvoud | meervoud | |
---|---|---|
naamwoord | ijdeltuit | ijdeltuiten |
verkleinwoord | ijdeltuitje | ijdeltuitjes |
Zelfstandig naamwoord
- (pejoratief) iemand met te veel aandacht en waardering voor het eigen uiterlijk
- Sta je nou weer voor de spiegel? Wat ben je toch een ijdeltuit!
- Oulahsen ziet eruit als een mondaine, westerse vrouw. Chique rok, sieraden, rode lippenstift. Ze is een „een ijdeltuit”, zegt ze. [4]
- Oud-Ajacied Sjaak Swart (73) vertelt in het internetprogramma Betweters van Hugo Borst en Koert Westerman dat hij een ijdeltuit is en een paar keer per dag in de spiegel gluurt en ook dagelijks twee keer op de weegschaal staat. [5]
- (pejoratief) (figuurlijk) iemand met overdreven aandacht en waardering voor het eigen imago
- „Laten we het even over die Timmermans hebben”, zei Poetin, „die man ergert me. Een ijdeltuit met z’n getwitter en getetter. (…)” [6]
Gangbaarheid
- Het woord ijdeltuit staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "ijdeltuit" herkend door:
99 % | van de Nederlanders; |
97 % | van de Vlamingen.[7] |
Verwijzingen
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ ijdeltuit op website: Etymologiebank.nl
- ↑ "ijdeltuit" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Heijden, T. & P. de Witt Wijnen‘Ik ben altijd heel erg op zoek naar macht’ (18 juli 2015) op website: nrc.nl; geraadpleegd 2019-09-22
- ↑ Mister Ajax (73): Ben in bed ook 'n kampioen, nog steeds (24 november 2011) op website: parool.nl; geraadpleegd 2019-09-22
- ↑ Abrahams, F.Vladimir, het was niet zomaar een diplomaat! (25 oktober 2013) op website: nrc.nl; geraadpleegd 2019-09-22
- ↑ Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be
Categorieën:
- Woorden in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands van lengte 9
- Woorden in het Nederlands met audioweergave
- Woorden met 3 lettergrepen in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands met IPA-weergave
- Samenstelling in het Nederlands
- Zelfstandig naamwoord in het Nederlands
- Pejoratief in het Nederlands
- Figuurlijk in het Nederlands
- Woordenlijst Nederlandse Taal
- Prevalentie Nederland 99 %
- Prevalentie Vlaanderen 97 %