huilen

Een huilend kind

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  huilen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈhœylə(n) / (2 lettergrepen); /ɦœy̯lə(n)/

Woordafbreking

• hui·len

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘schreien, janken’ voor het eerst aangetroffen in 1287

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
huilen	huilde	gehuild
zwak -d	volledig

Werkwoord

huilen

1. inergatief traanvocht uitscheiden als gevolg van een negatieve emotie zoals verdriet of pijn, of soms juist als uiting van vreugde of opluchting

   • Maar hij huilde niet. Het heeft immers geen zin te huilen over dingen die toch niet meer ongedaan gemaakt kunnen worden?  

   ▸ fß «; /«ï“\4L \9 12 Toen twee dagen nadat Quick me had buitengesloten de telefoon in de gang ging, rende ik in mijn ochtendjas naar beneden om op te nemen, en ik kon wel huilen van vreugde toen ik de persoon aan de andere kant van de lijn hoorde zeggen: 'Hé, Delly, hoe gaat ie?' Ik wilde geen Quick, ik wilde geen Lawrie Haar stem was mijn reddingsboei.

   ▸ Toen ik begreep dat Stalin gestorven was, keerde ik luid huilend terug naar mama thuis.

2. inergatief (dierengeluid) het geroep van wolven
3. onpersoonlijk, (meteorologie) (van de wind) veel lawaai maken

   • De wind huilde en floot door de kieren in de wanden.  

Vaste voorzetsels

• [1] huilen om

Synoniemen

• [1] wenen, krijten, schreien

Verwante begrippen

• [1] huiliehuilie, huilie huilie
• [1] snikken

Hyponiemen

• [1] uithuilen

Afgeleide begrippen

• [1] gehuil, huilbaby, huilbui, huilbuis, huiler, huilerig, huilfilm, huilmuil, huiltoon

Uitdrukkingen en gezegden

[1] "traanvocht uitscheiden"

• Het huilen staat [hem/haar, ....] nader dan het lachen

Gezegd van iemand die duidelijk bedroefd of zwaar gefrustreerd is

• Het is om te huilen

Het is waardeloos, erg slecht; het lijkt nergens op

• huilen met de pet op

[2] "geroep van wolven"

• Huilen met de wolven in het bos

Blindelings meegaan in een (verkeerd) meerderheidsstandpunt

Vertalingen

    1. traanvocht uitscheiden door emotie   

Duits: heulen (de), weinen (de) Engels: cry (en), weep (en), sob (en) Fijiaans: tagi Frans: crier (fr) Latijn: flere (la) Italiaans: paingere (it)

Pools: płakać (pl) Roemeens: plânge (ro) Quechua: waqay (qu) Spaans: llorar (es) Taroko: leminish Turks: ağlamak (tr)

    1. het geroep van wolven   

Spaans: aullar (es)

Gangbaarheid

• Het woord huilen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "huilen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.