gebruik

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  gebruik    (hulp, bestand)
• IPA: / ɣəˈbrœyk / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• ge·bruik

Woordherkomst en -opbouw

[1] erfwoord afkomstig van: Proto-Indo-Europees: bʰrūg- (waar ook vrucht op teruggaat)

Verwant in Germaans: West: Duits: brauchen, Gebrauch

Andere Indo-Europese talen Italisch Latijn: frui, "genieten"

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	gebruik	gebruiken
verkleinwoord	gebruikje	gebruikjes

Zelfstandig naamwoord

gebruik o

1. een standaard manier van doen

   • Het schudden van de rechterhand is, in Nederland, het gebruik om een onbekende te begroeten. 

2. toepassen van iets

   • Het gebruik van een woordenboek is aan te raden voor het controleren van de spelling. 

Vaste voorzetsels

• [2] gebruik maken van

Synoniemen

• [1] gewoonte

Antoniemen

• [2] misbruik, onbruik

Hyponiemen

   

ICT-gebruik aed-gebruik alcoholgebruik alleengebruik amfetaminegebruik antibioticagebruik autogebruik baangebruik bestrijdingsmiddelengebruik binnengebruik bodemgebruik brandstofgebruik cannabisgebruik chemicaliëngebruik cocaïnegebruik cokegebruik combigebruik combinatiegebruik computergebruik condoomgebruik dopegebruik dopinggebruik drankgebruik druggebruik drugsgebruik dubbelgebruik elektriciteitsgebruik energiegebruik epogebruik fietsgebruik gastgebruik geneesmiddelengebruik geweldgebruik geweldsgebruik godsdienstgebruik grondgebruik gsm-gebruik handelsgebruik handgebruik hasjgebruik hergebruik heroïnegebruik hoofdlettergebruik hormonengebruik hormoongebruik huis-tuin-en-keukengebruik huwelijksgebruik internetgebruik kerkgebruik kerstgebruik ketaminegebruik keukengebruik kleurengebruik kleurgebruik koffiegebruik kommagebruik koopmansgebruik kunstmestgebruik kwikgebruik landgebruik maak gebruik maakt gebruik maakte gebruik maakten gebruik maken gebruik materiaalgebruik medegebruik mediagebruik medicatiegebruik medicijnengebruik medicijngebruik middelengebruik naamgebruik naamsgebruik niet-gebruik oorlogsgebruik overgebruik pc-gebruik pedaalgebruik pesticidegebruik pilgebruik pinpasgebruik privégebruik proefdiergebruik ruimtegebruik schoolgebruik sms-gebruik softdrugsgebruik spraakgebruik stemgebruik taalgebruik tabakgebruik tabaksgebruik telefoongebruik thuisgebruik tijdgebruik tijdsgebruik toiletgebruik treingebruik volksgebruik vruchtgebruik vuurwapengebruik wangebruik wapengebruik watergebruik weggebruik woordgebruik xtc-gebruik zorggebruik zoutgebruik

Afgeleide begrippen

   

gebruik op gebruikelijk gebruikmaken gebruikmakend gebruiksaanwijzing gebruiksartikel gebruiksbaby gebruikscomfort gebruiksdatum gebruiksderving gebruiksdier gebruiksdoel gebruiksduur gebruikservaring gebruiksfrequentie gebruiksfunctie gebruiksgebouw gebruiksgemak gebruiksgoed gebruiksgroen gebruikshandleiding gebruiksklaar gebruikskosten gebruikskunst gebruiksmogelijkheid gebruiksmoment gebruiksmuziek gebruiksnaam gebruiksonvriendelijk gebruiksonvriendelijkheid gebruiksoppervlakte gebruiksovereenkomst gebruikspaard gebruikspatroon gebruiksrecht gebruiksruimte gebruiksschade gebruikssfeer gebruiksspoor gebruikstijd gebruikstitel gebruiksvergoeding gebruiksvergunning gebruiksvergunningenbeleid gebruiksvoorschrift gebruiksvoorwaarde gebruiksvoorwerp gebruiksvriendelijk gebruiksvriendelijkheid gebruikswaarde gebruikswijze ingebruikname ingebruikneming ingebruikstelling

Uitdrukkingen en gezegden

Verplicht gebruik.

Vertalingen

    1. een standaard manier van doen   

Duits: Brauch (de) m Engels: custom (en), habit (en), way (en)

Noors: kutyme (no) m Nynorsk: kutyme (nn) m Spaans: costumbre (es) v, hábito (es) m, usanza (es) v

    2. toepassen van iets   

Duits: Gebrauch (de) m Engels: use (en) Noors: bruk (no) m

Nynorsk: bruk (nn) m Papiaments: uso Spaans: consumo (es) m, uso (es) m, utilización (es) v

    verplicht gebruik   

Duits: obligatorische Nutzung, Zahlpflicht

Werkwoord

vervoeging van
gebruiken

gebruik

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van gebruiken
   

   • Ik gebruik. 

2. gebiedende wijs van gebruiken
   

   • Gebruik! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van gebruiken
   

   • Gebruik je? 

   ▸ Mijn stem is misschien wel het belangrijkste instrument in mijn leven omdat ik veel praat. Ik gebruik mijn stem om verhalen te vertellen, iets duidelijk te maken en te overtuigen.

Gangbaarheid

• Het woord gebruik staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "gebruik" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.