detective

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  detective    (hulp, bestand)
• IPA: /detɛkˈtivə/ (of:  /deˈtɛktɪf/  bij meer oorspronkelijke uitspraak)

Woordafbreking

• de·tec·ti·ve (of:  de·tec·tive  bij meer oorspronkelijke uitspraak)

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Engels, in de betekenis van ‘geheim politieagent’ voor het eerst aangetroffen in 1902
• van Engels detective

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	detective	detectives
verkleinwoord	detectiefje, detectivetje (detectiveje)	detectiefjes, detectivetjes (detectivejes)

Zelfstandig naamwoord

de detective m

1. (beroep) (oorspronkelijke betekenis) iemand bij de politie die misdaden door speurwerk opheldert

   • De detective arresteerde de moordenaar na twee jaar onderzoek. 

2. (beroep) (algemeen) speurder die tracht misdaden op te lossen of bewijsmateriaal te verzamelen

   • Het vrouw huurde een detective in om de ontrouw van haar man te bewijzen. 

3. boek of programma over mensen die trachten misdaden op te lossen

   • Hij zat een detective te lezen. 

Opmerkingen

• De klank was oorspronkelijk Engels, hierboven steeds tussen haakjes vermeld. De Woordenlijst gaat uit van de nu meer gangbare Franse klank. Voor betekenis 3. is de Engelse uitspraak gangbaarder.

Synoniemen

• [1] rechercheur
• [3] misdaadroman, speurdersroman

Hyponiemen

    1. iemand bij de politie die misdaden door speurwerk opheldert

politiedetective

    2. speurder die tracht misdaden op te lossen of bewijsmateriaal te verzamelen

amateurdetective bedrijfsdetective gezichtsdetective hoteldetective internetdetective kerkdetective natuurdetective privédetective webdetective winkeldetective

    3. boek of programma over mensen die trachten misdaden op te lossen

pulpdetective

Afgeleide begrippen

    2. speurder die tracht misdaden op te lossen of bewijsmateriaal te verzamelen

detectiveachtig detectiveagentschap detectivebloed detectiveboek detectivebureau detectivecamera detectiveduo detectivefamilie detectivefilm detectivefirma detectivegeschiedenis detectivegeslacht detectivegezin detectivehistorie detectiveserie detectivehoorspel detectivekantoor detectivelectuur detectiverapport detectiveroman detectivespel detectivespeurwerk detectivestory detectivetechniek detectiveverhaal detectivewerk

    3. boek of programma over mensen die trachten misdaden op te lossen

detectiveauteur detectivegenre detectivehistoricus detectivenacht detectivereeks detectiveschrijfster detectiveschrijver detectiveserie

Vertalingen

    2. speurder die tracht misdaden op te lossen of bewijsmateriaal te verzamelen   

Duits: Detektiv (de) m Engels: detective (en)

Spaans: detective (es) m / v

    3. boek of programma over mensen die trachten misdaden op te lossen   

Duits: Kriminalroman (de) m Engels: detective (en)

Spaans: novela policíaca (es) v

Gangbaarheid

• Het woord detective staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "detective" herkend door:

98 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Engels

Uitspraak

• IPA: /dɪˈtɛktɪv/

enkelvoud	meervoud
detective	detectives

Zelfstandig naamwoord

detective

1. (beroep) (oorspronkelijke betekenis) iemand bij de politie die misdaden door speurwerk opheldert
2. (beroep) (algemeen) speurder die tracht misdaden op te lossen of bewijsmateriaal te verzamelen

Overerving en ontlening

• Nederlands: detective