charter

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  charter    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• char·ter

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘oorkonde’ voor het eerst aangetroffen in 1260
• [1] Middelnederlands tsa(e)rter, chart(e)re, charter ‘schriftelijk bewijsstuk, oorkonde’, ontleend aan Oudfrans charte, chartre, uit Latijn cartula, verkleinwoord van carta ‘stuk papier, blaadje’, waarvoor zie kaart.
• [3] Leenwoord uit Engels charterparty, ontleend aan Frans charte-partie.
• [4] Leenwoord uit Engels charter ‘een schip afhuren bij vrachtovereenkomst’.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	charter	charters
verkleinwoord	chartertje	chartertjes

Zelfstandig naamwoord

charter o

1. (oorkondeleer, diplomatiek) een bezegelde, op perkament geschreven akte
2. (zelden) handvest, d.w.z. beperkte grondwet, een stuk met afspraken, gedragsregels en richtlijnen

   • Het charter van de Verenigde Naties is als het ware de grondwet van de internationale organisatie van de Verenigde Naties 

3. verkorting voor charterpartij, d.i. een scheepsvrachtbrief, (lucht)bevrachtingsovereenkomst
4. verkorting voor chartervlucht, d.i. een vliegtuig dat speciaal voor deze gelegenheid is gehuurd

   • Een charter is meestal veel goedkoper dan een lijnvlucht 

   ▸ Bovendien zaten de charters naar de nieuwe bestemmingen stampvol.

Synoniemen

• [1] oorkonde, brief
• [2] handvest
• [3] charterpartij, cherte, chertepartij
• [4] chartervlucht

Antoniemen

• [4] lijnvlucht

Hyponiemen

• reischarter, spotcharter, tijdcharter

Afgeleide begrippen

• charterdienst, charteren, chartermaatschappij, chartermeester, charterpartij, chartertoestel, chartervliegtuig, chartervlucht, chartervracht

Vertalingen

    2. handvest, beperkte grondwet   

Duits: Charta (de) v Engels: charter (en) Frans: charte (fr) v

Italiaans: statuto (it) m Spaans: carta (es) v

    3. charterpartij   

Duits: Chartervertrag (de) m, Befrachtungsvertrag (de) m Engels: charterparty (en) Frans: charte-partie (fr) v

Italiaans: contratto di noleggio (it) m Spaans: contrato de fletamento (es) m

    4. chartervlucht   

Duits: Charterflug (de) m Engels: charter flight (en)

Frans: vol charter (fr) m Spaans: chárter (es) m

Werkwoord

vervoeging van
charteren

charter

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van charteren
   

   • Ik charter. 

2. gebiedende wijs van charteren
   

   • Charter! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van charteren
   

   • Charter je? 

Gangbaarheid

• Het woord charter staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "charter" herkend door:

90 %	van de Nederlanders;
92 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Turks

Zelfstandig naamwoord

charter

1. chartervlucht