bijpompen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bijpompen    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• bij·pom·pen

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  bij bw  en  pompen ww 

Werkwoord

bijpompen

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
bijpompen	pompte bij	bijgepompt
zwak -t	volledig

1. iets extra's door pompen toevoegen

   • Vorig jaar heeft Vercoutre zijn laatste canule opgebruikt. Nu is hij een oude canule aan het hergebruiken. Omdat het versleten buisje niet goed aansluit, ontstaan lekkages. Eind vorig jaar had hij een ernstige luchtweginfectie. ,,Met deze canule kan hij geen dag langer doorgaan’’, zegt Liselotte van Sloten, die hem thuis verzorgt. ,,Het materiaal is poreus, bacteriën groeien en er kunnen brokjes rubber in zijn luchtwegen komen. Daardoor kan hij een infectie of longontsteking oplopen. De laatste twee jaar is hij benauwder en we moeten vaker met de hand bijpompen.’’  
   • Tegen Trafigura loopt in Nederland verder al geruime tijd een onderzoek wegens mogelijke betrokkenheid bij het olie-voor-voedselschandaal in Irak. Van de zestig miljard dollar om voedsel en medicijnen te kopen voor de Iraakse bevolking, verdween minstens tien miljard in de zakken van schimmige zakenlieden. Volgens een rapport dat werd opgesteld in opdracht van de Verenigde Naties, zou Trafigura in 2001 illegaal honderdduizenden vaten ruwe olie op het Iraakse haveneiland Mina al-Bakr hebben laten bijpompen. Trafigura ontkent elke betrokkenheid bij de oliezwendel.  

2. (figuurlijk) een extraatje toevoegen

   • 'Collega Van den Bossche heeft extra geld gevraagd en gekregen', zegt Muyters in De Ochtend op Radio 1. 'Als we na drie maanden vaststellen dat alles op is, moeten we zien hoe de zaak kan verbeterd worden. Ook met de banken kunnen we afspraken maken. Maar we gaan niet gewoon geld van de algemene middelen bijpompen.'  

Gangbaarheid

• Het woord 'bijpompen' staat niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bijpompen" herkend door:

90 %	van de Nederlanders;
95 %	van de Vlamingen.