betalen

Uit WikiWoordenboek

Nederlands

naamwoord van handeling
zelfstandig bijvoeglijk
betalen betalend
betaling betaald
- betaalbaar
Uitspraak
Woordafbreking
  • be·ta·len
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘schulden voldoen’ voor het eerst aangetroffen in 1270 [1]
  • afgeleid van talen met het voorvoegsel be- [2]
  • afkomstig van:
Middelnederlands: betalen (be- + talen)
  • Verwant in Germaans:
West: Duits: (be)zahlen, Fries: betelje
Noord: Zweeds: betala, Deens/Noors: betale,
stamtijd
onbepaalde
wijs
verleden
tijd
voltooid
deelwoord
betalen
betaalde
betaald
zwak -d volledig

Werkwoord

betalen

  1. ditransitief geld (of andere zaken) geven aan iemand om de kosten te voldoen
    • Wij hebben het uiteindelijk toch betaald gekregen. 
    • Wij moesten voor alle diensten afzonderlijk betalen. 
     De mensen zijn er enorm enthousiast over, wat niet meer dan logisch is. Je betaalt een bepaald bedrag en daarmee is de kous dus af.[3]
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Uitdrukkingen en gezegden
  • De tol aan de natuur betalen
dood gaan
  • Het gelag betalen
alle kosten moeten betalen terwijl ook anderen er schuld aan hebben
  • Met gesloten beurs betalen
door middel van een wederzijdse schuld het bedrag verrekenen
  • Sijmen betaalt
diegene die het minste verdient draagt de kosten
  • Iemand iets betaald zetten
Wraak op iemand nemen
  • Iemand met gelijke munt terugbetalen
Wraak op iemand nemen
  • Een hoge prijs betalen
Ergens slecht vanaf komen
• Klimmen heeft af en toe ook een prijs. Wie moet die prijs betalen? De mensen die achterblijven? [4] 
  • Leergeld betalen
Door schade en schande wijzer worden
  • ‘Als bisschop van Brugge betaalde ik leergeld in de omgang met seksueel misbruik. Toen ik begon, bestond de commissie-Adriaenssens niet meer en de parlementaire commissie was nog niet gestart, maar ik moest wel handelen. Ik onderschatte de kwetsuren die misbruik veroorzaakt.’ Dat zegt aartsbisschop Jozef De Kesel in een interview met Kerk & Leven. [5]
  • Dan is het een teken van intellectuele armoede dat economen overal in de westerse wereld een verhoging van de pensioenleeftijd aanraden, waar die tot voor kort, als uitkomst van de crisis in de jaren tachtig, nog naar beneden ging. Hebben zij geen leergeld betaald? In fabrieksarbeid komen er helemaal geen banen bij, dus waar moeten al die afgeschreven 60-plussers naartoe? Het is totaal onrealistisch dat zij straks op de arbeidsmarkt ineens weer kunnen concurreren. [6]
Vertalingen

Gangbaarheid

99 % van de Nederlanders;
100 % van de Vlamingen.[7]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. "betalen" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org
    ; ISBN 90 204 2045 3
  2. betalen op website: Etymologiebank.nl
  3. All-inclusive” op Wikipedia (2006), A. W. Bruna Uitgevers B. V. , Utrecht, ISBN 90-229-9182-2
  4. Tim Voors|titel=Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada
  5. De Standaard 23/03/2016
  6. Volkskrant Dirk-Jan van Baar is historicus. 6 november 2016
  7. Bronlink geraadpleegd op 28 april 2020 Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be


Achterhoeks

Werkwoord

betalen

  1. betalen; geld (of andere zaken) geven aan iemand om de kosten te voldoen


Nedersaksisch

Werkwoord

betalen

  1. betalen; geld (of andere zaken) geven aan iemand om de kosten te voldoen
Schrijfwijzen