banen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  banen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈbanə(n) / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• ba·nen

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘een weg maken’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1401

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
banen	baande	gebaand
zwak -d	volledig

Werkwoord

banen

1. wederkerend zich een weg ~: een pad maken waar er geen was, resoluut doordringen in iets

   • Hij heeft zich een weg door het oerwoud gebaand. 

   ▸ Met onze wandelstokken baanden we ons een weg door de dichtbegroeide struiken. Er was duidelijk een hele tijd niemand door deze ongerepte natuur heen gelopen.

   ▸ ‘Opzij, opzij. ’ Martina gedroeg zich als een menselijke stormram en baande zich een weg door de drommen toeristen die een glimp van hetgeen zich afspeelde wilden opvangen.

Synoniemen

• effenen, egaliseren, vlakmaken, gladmaken, slechten, pionieren

Antoniemen

• verwoesten, verwilderen

Vertalingen

    1. zich een weg ~: een pad maken waar er geen was, resoluut doordringen in iets   

Duits: sich einen Weg bahnen (de) Engels: clear a path (en)

Frans: se frayer (fr) Spaans: abrirse camino (es), abrirse paso (es)

Zelfstandig naamwoord

de banen mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord baan

   ▸ Tentamenweek of niet, studenten, promovendi en andere medewerkers van de afdeling Aardwetenschappen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam voeren vandaag actie. Ze proberen het voorgenomen besluit om hun studie en banen weg te bezuinigen tegen te houden. En niet alleen zij maken zich zorgen: ook het werkveld luidt de noodklok. Een petitie tegen het plan is al meer dan 8000 keer getekend.

Gangbaarheid

• Het woord banen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "banen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Deens

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Woordafbreking

• ba

Naar frequentie	1687

Zelfstandig naamwoord

banen

1. nominatief bepaald gemeenschappelijk geslacht enkelvoud van bane