afgelopen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  afgelopen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈɑfxəˌlopə(n) / (4 lettergrepen)

Woordafbreking

• af·ge·lo·pen

Woordherkomst en -opbouw

• vervoeging van aflopen: voltooid deelwoord, op te vatten als samenstelling van  af bw  en  gelopen ww 

	stellend
onverbogen	afgelopen
verbogen
partitief	afgelopens

Bijvoeglijk naamwoord

afgelopen

1. beëindigd, wat voorbij is

   • Afgelopen kun je alleen gebruiken tegen het einde van de desbetreffende periode. 
   • "Nooit in de afgelopen decennia heeft een Amerikaanse president zo'n boze, vernietigende aanval gedaan op een buitenlandse leider die op bezoek was in het Witte Huis", schrijft Peter Baker. 

   ▸ Criminoloog Wouter Buikhuisen is afgelopen dinsdag op 91-jarige leeftijd overleden. Buikhuisen is onder meer bekend van de affaire Buikhuisen. Ook muntte hij de naam provo voor de Provobeweging in Amsterdam, een protestbeweging die in de jaren 60 werd opgericht.

   ▸ 'Vroeger had ik een mannetje in dienst om het verkeer op de parkeerplaats te regelen. Moet je nu zien!', zucht patron Thierry Gleize (49). 'Moeilijk, moeilijk... binnen tien jaar is het hier afgelopen.'

Uitdrukkingen en gezegden

• de afgelopen maanden/dagen/weken/jaren/uren

de maanden/dagen/weken/jaren/uren die net voorbij zijn gegaan

∗ Er rijden steeds meer Chinese elektrische auto's op de Europese wegen en dat zullen er in de toekomst niet minder worden. Het afgelopen kwartaal verscheepte China bijna twee keer zo veel auto's naar Europa in vergelijking met een jaar eerder. Dit terwijl de EU afgelopen zomer invoerheffingen op Chinese auto's invoerde om de eigen auto-industrie te beschermen. Hoe weten Chinese automerken toch steeds meer terrein te winnen in Europa?

∗ Het zou te duur zijn om het open te houden en er was onvoldoende personeel om alles te blijven doen. In de afgelopen jaren is het ziekenhuis steeds verder uitgekleed. Zo verdween de geboortezorg volledig naar HMC Westeinde in het centrum van Den Haag.

• `Ik zal morgen opruimen. Die dozen daar ook. En de koffers. Ik heb gewoon geen tijd gehad om ze uit te pakken de afgelopen weken.'  

•  De Woutertje Pieterse Prijs voor het beste jeugdboek van het afgelopen jaar heeft doorgaans twee winnaars: het is uitdrukkelijk een bekroning voor de samenwerking tussen schrijver én illustrator.  

•  Pakistan International Airlines’ (PIA) vlucht PK702 was afgelopen vrijdag om 21.20 uur klaar voor vertrek naar Islamabad.  

Werkwoord

vervoeging van:	aflopen…
verbogen vorm:	afgelopene

afgelopen

1. voltooid deelwoord van aflopen

Gangbaarheid

• Het woord afgelopen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "afgelopen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.