kilometer: verschil tussen versies

Uit WikiWoordenboek
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Kvdrgeus (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 14: Regel 14:
{{bijv-1|Deze auto kan maximaal 180 '''kilometer''' per uur rijden.}}
{{bijv-1|Deze auto kan maximaal 180 '''kilometer''' per uur rijden.}}
{{bijv-1|De '''Kilometer''' (een woord van het Grieksche ''Chilioi, duizend'' afgeleid,) bevat duizend ''Meters'', honderd ''Decameters'' en tien ''Hectometers'', en dient, om grootere afstanden uit te drukken (...)}}<ref>[http://resolver.kb.nl/resolve?urn=dpo:3773:mpeg21:0100 {{Aut|Greeven, J.}} ''Beredeneert constitutioneel woordenboek, waarin (...) gevonden word alles wat een burger (...) nodig heeft te weten tot verstand van zijne rechten en plichten.'' (1800) Abraham Blussé, Dordrecht]; p. 82; ''geraadpleegd 2015-07-09''</ref>
{{bijv-1|De '''Kilometer''' (een woord van het Grieksche ''Chilioi, duizend'' afgeleid,) bevat duizend ''Meters'', honderd ''Decameters'' en tien ''Hectometers'', en dient, om grootere afstanden uit te drukken (...)}}<ref>[http://resolver.kb.nl/resolve?urn=dpo:3773:mpeg21:0100 {{Aut|Greeven, J.}} ''Beredeneert constitutioneel woordenboek, waarin (...) gevonden word alles wat een burger (...) nodig heeft te weten tot verstand van zijne rechten en plichten.'' (1800) Abraham Blussé, Dordrecht]; p. 82; ''geraadpleegd 2015-07-09''</ref>
{{citeer|boek|jaar=2018|auteur=Pfeiffer, Ilja Leonard|auteurlink=Ilja Leonard Pfeijffer|titel=Grand Hotel Europa|isbn=978-90-295-2622-7|pagina=30|uitever=De Arbeiderspers|taal=nl|citaat=Deze conclusie, zijn verklaring van plichtsbesef en de resten van zijn garnalensoesje spoelde hij weg met een grote slok zoete witte wijn, terwijl ik bleef zitten met de vraag hoe hij vanuit dit geïsoleerde hotel, dat op honderden '''kilometers''' van zee lag, leiding gaf aan een intercontinentaal georiënteerd maritiem bedrijf, maar ik durfde het niet te vragen, want hij had alweer een nieuw roesje in zijn mond gestopt. }}
#{{verkorting|nld}} kilometer per uur ''(soms gebruikt als uit de context al duidelijk is dat het om een snelheid gaat)''
#{{verkorting|nld}} kilometer per uur ''(soms gebruikt als uit de context al duidelijk is dat het om een snelheid gaat)''
{{bijv-1|In de dagelijkse dienst kwam men niet verder dan een '''kilometer''' of 35, hard genoeg voor de meeste reizigers.}}<ref>[http://dbnl.nl/tekst/lint011gesc02_01/lint011gesc02_01_0007.php?q=kilometer {{Aut|Lintsen, H.W. (red.)}} ''Geschiedenis van de techniek in Nederland. De wording van een moderne samenleving 1800-1890. Deel II. Gezondheid en openbare hygiëne. Waterstaat en infrastructuur. Papier, druk en communicatie.'' (1993) Walburg Pers, Zutphen] {{ISBN|9060118111}} ; p. 139; ''geraadpleegd 2015-07-09''</ref>
{{bijv-1|In de dagelijkse dienst kwam men niet verder dan een '''kilometer''' of 35, hard genoeg voor de meeste reizigers.}}<ref>[http://dbnl.nl/tekst/lint011gesc02_01/lint011gesc02_01_0007.php?q=kilometer {{Aut|Lintsen, H.W. (red.)}} ''Geschiedenis van de techniek in Nederland. De wording van een moderne samenleving 1800-1890. Deel II. Gezondheid en openbare hygiëne. Waterstaat en infrastructuur. Papier, druk en communicatie.'' (1993) Walburg Pers, Zutphen] {{ISBN|9060118111}} ; p. 139; ''geraadpleegd 2015-07-09''</ref>

Versie van 7 sep 2019 23:14

Nederlands

Uitspraak
Woordafbreking
  • ki·lo·me·ter
Woordherkomst en -opbouw
  • Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘1000 meter’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1808 [1]
  • Afleiding van het Nederlandse zelfstandige naamwoord meter met het voorvoegsel kilo-
enkelvoud meervoud
naamwoord kilometer kilometers
verkleinwoord kilometertje kilometertjes

Zelfstandig naamwoord

kilometer m

  1. (natuurkunde), (wiskunde), (eenheid) een lengtemaat met een waarde van 103 meter of 1.000 meter, weergegeven met symbool km
    • Deze auto kan maximaal 180 kilometer per uur rijden. 
    • De Kilometer (een woord van het Grieksche Chilioi, duizend afgeleid,) bevat duizend Meters, honderd Decameters en tien Hectometers, en dient, om grootere afstanden uit te drukken (...) [2]
     Deze conclusie, zijn verklaring van plichtsbesef en de resten van zijn garnalensoesje spoelde hij weg met een grote slok zoete witte wijn, terwijl ik bleef zitten met de vraag hoe hij vanuit dit geïsoleerde hotel, dat op honderden kilometers van zee lag, leiding gaf aan een intercontinentaal georiënteerd maritiem bedrijf, maar ik durfde het niet te vragen, want hij had alweer een nieuw roesje in zijn mond gestopt.[3]
  2. (verkorting) kilometer per uur (soms gebruikt als uit de context al duidelijk is dat het om een snelheid gaat)
    • In de dagelijkse dienst kwam men niet verder dan een kilometer of 35, hard genoeg voor de meeste reizigers. [4]
    • Intusschen moesten de machines voortdurend worden nagekeken, want zij werkten onophoudelijk door en de snelheidsmeter stond onveranderlijk op 110 kilometer. [5]
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Verwante begrippen
Vertalingen

Gangbaarheid

100 % van de Nederlanders;
100 % van de Vlamingen.[6]

Meer informatie

Verwijzingen


Engels

Woordafbreking
  • ki·lo·me·ter
Woordherkomst en -opbouw
enkelvoud meervoud
kilometer kilometers

Zelfstandig naamwoord

kilometer (Amerikaans Engels)

  1. (natuurkunde), (wiskunde), (eenheid) kilometer
Schrijfwijzen
Verwante begrippen


Noors

Uitspraak
Woordafbreking
  • ki·lo·me·ter
Woordherkomst en -opbouw
Naar frequentie 2064
  enkelvoud meervoud
onbepaald bepaald onbepaald bepaald
nominatief   kilometer     kilometeren     kilometer     kilometerne  
genitief   kilometers     kilometerens     kilometers     kilometernes  

Zelfstandig naamwoord

kilometer, m (= 1000 meter)

  1. (eenheid), (natuurkunde) kilometer
Afkorting
Hyperoniemen
Afgeleide begrippen

Zelfstandig naamwoord

kilometer

  1. nominatief onbepaald vrouwelijk meervoud van [[kilometer#{{|no=1}}|kilometer]][[Categorie:Zelfstandignaamwoordsvorm in het {{|no=1}}]]


Nynorsk

Uitspraak
Woordafbreking
  • ki·lo·me·ter
Woordherkomst en -opbouw
  enkelvoud meervoud
onbepaald bepaald onbepaald bepaald
nominatief   kilometer     kilometeren     kilometer     kilometerane
kilometrane  

Zelfstandig naamwoord

kilometer, m (= 1000 meter)

  1. (eenheid), (natuurkunde) kilometer
Afkorting
Afgeleide begrippen

Zelfstandig naamwoord

kilometer

  1. nominatief onbepaald vrouwelijk meervoud van [[kilometer#{{|no=1}}|kilometer]][[Categorie:Zelfstandignaamwoordsvorm in het {{|no=1}}]]