bek

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bek    (hulp, bestand)
• IPA: /bɛk/

Woordafbreking

• bek

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘snavel, mond’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bek	bekken
verkleinwoord	bekje	bekjes

Zelfstandig naamwoord

bek m

1. (anatomie) snavel van vogels

   • De eenden eten het kroos met hun bek. 

2. (anatomie) mond van dieren

   • De hond draagt de puppies in zijn bek. 

3. (dysfemisme) mond van een mens

   • De vent heeft een veel te grote bek, hij moet zijn smoel eens houden. 

4. iets dat qua vorm of beweging overeenkomst vertoont met een bek

   • De gynaecoloog gebruikt een speculum dat ook wel eendenbek genoemd wordt. 

5. (gereedschap) deel van een bankschroef

Synoniemen

• [3] bakkes, smoel, snuit, tronie, snoet, porum, ponum, muil. gelaat, smoelwerk

Spreekwoorden

• op je bek gaan

hard en pijnlijk vallen

Hyponiemen

   

babbelbek dikbek eendenbek gasbek geelbek gelebek = grafbek grimbek grootbek haaienbek haakbek hoefijzerbek hozebek = kraaienbek krombek kruisbek lafbek langbek leeuwenbek lekkerbek = lepelbek ooievaarsbek paardenbek pinsbek pukkelbek reigersbek schoenbek = schollenbek schreeuwbek slabek visbek vlasbek vuilbek zaagbek

Afgeleide begrippen

• bekaf, bekbout, bekfluit, bekijzer, bekkenbeul, bekkensnijder, bekkentrekken, bekkentrekker, bekkig, bekschurft, bekvechten

Vertalingen

    1. snavel van vogels   

Duits: Schnabel (de) m Frans: bec (fr) m Papiaments: pik

Spaans: pico (es) m Waals: betch (wa) m

    2. mond van dieren   

Duits: Maul (de) o, Schnauze (de) v Frans: gueule (fr) v

Waals: gueuye (wa) v

    3. mond van een mens   

Duits: Maul (de) o, Schnauze (de) v Frans: gueule (fr) v

Waals: gueuye (wa) v

    5. deel van een bankschroef   

Frans: mors (fr) m, mordache (fr) v Engels: jaw (en)

Werkwoord

vervoeging van
bekken

bek

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van bekken
   

   • Ik bek. 

2. gebiedende wijs van bekken
   

   • Bek! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van bekken
   

   • Bek je? 

Gangbaarheid

• Het woord bek staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bek" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Noors

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / beːk /

Woordafbreking

• bek

Woordherkomst en -opbouw

• Afkomstig van het Oudnoorse zelfstandige naamwoord bik, dat uit het Nederduits komt, dat weer van het Latijnse zelfstandige naamwoord pix

Naar frequentie	47877

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	bek	beket	bek	beka bekene
genitief	beks	bekets	beks	bekas bekenes

Zelfstandig naamwoord

bek, o

1. (scheikunde) pek
2. (figuurlijk) pech

Afgeleide begrippen

• [1]: bekblende
• [1]: bektråd
• [1]: bekstein
• [1]: beksvart

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: svart som bek

zwart als pek

Zelfstandig naamwoord

bek, mv

1. onbepaalde vorm nominatief meervoud van bek

Schrijfwijzen

• bekende

Nynorsk

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / beˈk /

Woordafbreking

• bek

Woordherkomst en -opbouw

• Afkomstig van het Oudnoorse zelfstandige naamwoord bik, dat uit het Nederduits komt, dat weer van het Latijnse zelfstandige naamwoord pix

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	bek	beket	bek	beka

Zelfstandig naamwoord

bek, o

1. (scheikunde) pek
2. (figuurlijk) pech

Afgeleide begrippen

[1]: bekatråd [1]: bekblende [1]: bektråd = [1]: bekmørk [1]: bekmørke [1]: bekmørker = [1]: bekstein [1]: beksvart

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: svart som bek

zwart als pek

Zelfstandig naamwoord

bek, mv

1. onbepaalde vorm nominatief meervoud van bek