onbevlekt

Nederlands

de heilige Maria die onbevlekt zwanger is geworden

Uitspraak

• Geluid:  onbevlekt    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• on·be·vlekt

Woordherkomst en -opbouw

• afleiding van bevlekt en met het voorvoegsel on-

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	onbevlekt	onbevlekter	onbevlektst
verbogen	onbevlekte	onbevlektere	onbevlektste
partitief	onbevlekts	onbevlekters	-

Bijvoeglijk naamwoord

onbevlekt

1. geheel zonder smetten (zowel fysiek maar vooral ook moreel)

   • De gentleman’s game (tennis) is zijn onbevlekte imago verloren. De schade is nog niet zo omvangrijk als bij andere grote sporten – zie de corruptie bij wereldvoetbalbond FIFA en de dopingaffaires in de atletiek en het wielrennen. BBC en BuzzFeed leverden (nog) geen sluitend bewijs – namen werden uit angst voor juridische claims niet genoemd.  

2. zonder ooit geslachtsgemeenschap te hebben gehad (vooral als het gaat over Maria de moeder van Jezus)

   • Enkele Iraakse christenen uit Qaraqosh, dertig kilometer ten oosten van Mosul, zijn naar de Syrisch-katholieke kathedraal van de Onbevlekte Ontvangenis gekomen om te bidden. Een maand geleden heroverden Iraakse strijdkrachten Qaraqosh op terreurgroep Islamitische Staat. Het interieur is beschadigd door brand en de meeste kerkbanken zijn verdwenen, maar ernstige verwoesting is de kathedraal grotendeels bespaard gebleven.  

Synoniemen

• [1] reinheid, vlekkeloos, smetteloos, blank, brandschoon, puur, rein, onbezoedeld, ongerept, ongeschonden, onschuldig, schuldeloos
• [2] maagdelijk, kuis, zedig

Typische woordcombinaties

• onbevlekte ontvangenis

zwanger worden zonder geslachtsgemeenschap gehad te hebben

Gangbaarheid

• Het woord onbevlekt staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "onbevlekt" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.