hupsen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  hupsen    (hulp, bestand)
• IPA: /hʏpsə(n)/

Woordafbreking

• hup·sen

Woordherkomst en -opbouw

• [1], [2] verwant met huppen en hupsakee, mogelijk onder invloed van hups
• [3] wellicht klanknabootsing

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
hupsen	hupste	gehupst
zwak -t	volledig

Werkwoord

hupsen

1. onovergankelijk zich schoksgewijze bewegen

   • Ze kunnen wel zwemmen, maar liever hupsen ze met hun borstvinnen door de modder, waar ze krabbetjes zoeken, territoria verdedigen en elkaar het hof maken. 
   • Maar kijk uit, dat je met die hondjes niet in vliegend weer verzeilt, want dan hupsen ze van de ladder en wie er onder staat, krijgt niet eens de kans om te roepen: één-nul voor Hein. 
   • Sy sprongh mijn strack op mijn Schoodt,
     Hondtje sey sij laadt ons hupsen,(…) 

2. onovergankelijk springerig dansen

   • In een zaaltje van een klein sportcomplex in de Haagse Schilderswijk hupsen drie meisjes van een jaar of zes op en neer op top-40-muziek die uit een radio schalt. 
   • De fabrieksmeid kon alleen harkerig hupsen en rokzakken. 

3. overgankelijk (verouderd) nauwelijks verstaanbaar uitspreken

Synoniemen

• [1] hippen, hoppen, huppen
• [2] hupsemen, hupsenen
• [2] fluisteren

Gangbaarheid

• Het woord hupsen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "hupsen" herkend door:

89 %	van de Nederlanders;
40 %	van de Vlamingen.