doodklap

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  doodklap    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈdotklɑp / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• dood·klap

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  dood zn  en  klap zn 
  • [3], [4] intensiverende vorm

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	doodklap	doodklappen
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de doodklap m

1. dodelijke slag

   ▸ Terwijl een ander al na een kwartier z'n bed uitstapt om die mug een doodklap te verkopen, heeft Brouwers het nodig die mug zeven jaar te laten zoemen, daar krankjorem van te worden en er vervolgens zijn kanon op leeg te schieten.

2. (figuurlijk) iets dat ervoor zorgt dat iets of iemand niet meer doorgaat met te bestaan

   ▸ De kleine raamexploitanten vrezen komend jaar de doodklap door de Wet regulering prostitutie, die nu bij de Eerste Kamer ligt en naar verwachting medio 2012 van kracht wordt. De wet verplicht exploitanten permanent aanwezig te zijn als hun bordeel in bedrijf is. 'Dat is voor ons einde verhaal,' zegt Anja Schmidt-van Vegten (twee ramen). 'Grote exploitanten huren gewoon bedrijfsleiders in. Voor mij gaat dat niet op.'

   ▸ Over de band met Twente is het fonds positief, maar tegelijk signaleert ze een spagaat. Schermer: "Daar is geen sprake van, we hebben een LAT-relatie met Hengelo en dat bevalt iedereen prima." Alaska beraadt zich nog over een mogelijk beroep tegen het besluit. "Dit is niet de doodklap. Misschien kunnen we een beroep doen op korter lopende regelingen."

3. zeer harde slag

   ▸ Het Amsterdamse concertpubliek kent de Tiende niet, zo bleek uit de misplaatste hilariteit over de enorme doffe doodklap op de grote trom die de afsluiting vormt van het vierde deel ( scherzo ) en die enkele malen wordt herhaald aan het begin van het laatste adagio.

   ▸ Een zichzelf respecterende bokser gaat bij een goed geplaatste doodklap als een blok achterover: je hoort pats en daar ligt hij, keurig languit.

4. zeer harde val of botsing

   ▸ Brard was nog niet koud en bloedend uit het water, toen presentator Gerard Joling tegen haar zei: „Wat maakte je een doodklap! Maar wat wás het goed hè, dames en heren!”

Synoniemen

• doodsklap (uitspraakvariant)
• [2] ondergang
• [3] oplawaai
• [4] doodsmak

Gangbaarheid

• Het woord doodklap staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "doodklap" herkend door:

86 %	van de Nederlanders;
65 %	van de Vlamingen.