cliënt

Nederlands

[4] Het verschil tussen een thick en een thin cliënt

Uitspraak

• Geluid:  cliënt    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• cli·ent

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘klant’ voor het eerst aangetroffen in 1699
• Al dan niet via Frans client ‘klant’ [19e eeuw; Rey], eerder al ‘beschermeling, leenman’ [1538; Rey] en ‘persoon die gebruikmaakt van de diensten van een rechtskundige’ [1437; Rey], ontleend aan Laatlatijn cliens (genitief clientis) ‘vazal; horige’, eerder al Latijn cliēns ‘beschermeling van een patriciër’, een woord dat mogelijk uit het Etruskisch komt.

Aanvankelijk was cliënt een politieke en juridische term; pas veel later werd het in zakelijke betekenis gebruikt, zie ook klant. Hoewel cliënt al in de 19e eeuw gebruikt kon worden voor de patiënten van een arts, begint het pas in het laatste decennium van de 20e eeuw naar Amerikaans voorbeeld in medische context het woord patiënt bij wijze van eufemisme te verdringen.

Fries cognaat: kliïnt

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	cliënt	cliënten
verkleinwoord	cliëntje	cliëntjes

Zelfstandig naamwoord

de cliënt m

1. (juridisch) iemand die door een jurist bijgestaan wordt

   • Holleeder is een lastige cliënt. Het is tekenend voor hun ambitie dat Janssen en Malewicz de verdediging van de meest bekende crimineel van Nederland op zich hebben genomen. Binnen de advocatuur is bekend dat Willem Holleeder een moeilijke en veeleisende cliënt is. Hij is een dominante man die zeer nauw betrokken is bij zijn verdediging en de afgelopen tien jaar al vijf advocaten heeft versleten. 

   ▸ De cliënten stroomden Henning Sjôstrands advocatenbureau dus binnen. Niet alleen omdat hij de bekendste van alle advocaten was, zij het notoir berucht volgens boze tongen, maar ook omdat hij in de pers door middel van advertenties naar cliënten zocht.

2. klant

   • Als bedrijven fuseren doen zij dat in het algemeen om twee redenen: uitbreiden (naar een nieuwe markt of andere producten) en kostenbesparingen. Bij deze fusie gaat het vooral om kostenbesparingen. En nu maar hopen dat die besparingen niet alleen ten goede komen aan de aandeelhouders van de fuserende beurzen maar ook aan de uiteindelijke cliënt, u!  

3. een patiënt in de geestelijke gezondheidszorg

   • Die woning kreeg hij via woonproject Discus Housing First van zorginstelling HVO-Querido, die deze maand tien jaar bestaat. Het idee komt oorspronkelijk uit New York: een eigen woning met nauwe begeleiding voor dak- en thuislozen, met als uiteindelijke doel: reïntegratie in de samenleving. Voorwaarden: de cliënt betaalt huur en zorgt niet voor overlast. Aanvankelijk wordt het huis verhuurd via HVO-Querido, maar als een cliënt „zijn doelen” haalt, afspraken nakomt, en dus het begeleidingstraject succesvol afrondt, wordt de woning overgeschreven op zijn of haar naam. 

   ▸ ‘Ik was zo vaak mogelijk mijn handen. Een cliënt die snottert, sturen we naar huis. Maar in de praktijk is dat moeilijk. Wanneer is iemand verkouden genoeg om naar huis te sturen? Voor veel van onze cliënten is de dagbesteding een belangrijke plek, ze kunnen niet altijd lang thuis blijven.

4. computerprogramma dat contact maakt met een server

   • Een cliënt heeft meer rekenkracht dan een terminal. 

Afgeleide begrippen

• cliëntadministratie, cliënteel, cliëntelisme, cliëntelistisch, cliëntenbestand, cliëntenprofiel, cliëntenraad, cliëntgegevens, cliëntgericht, cliëntondersteuning, cliëntschap, cliëntstroom, cliëntsysteem, cliënttevredenheid, cliëntvolgsysteem

Gangbaarheid

• Het woord cliënt staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "cliënt" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
97 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.