WikiWoordenboek:Swadeshlijst Quechua

Uit WikiWoordenboek
Nummer Nederlands Quechua
runa simi
1 ik ñuqa
2 jij qam, kinkin (formal)
3 hij pay
4 wij ñuqanchik (inclusive), ñuqayku (exclusive)
5 jullie qamkuna, kinkinkuna (formal)
6 zij paykuna
7 deze, dit kay
8 die, dat chay, haqay, wak
9 hier kaypi
10 daar chaypi, haqaypi, wakpi
11 wie pi (interrogative)
12 wat ima (interrogative)
13 waar maypi (interrogative)
14 wanneer hayk'ap (interrogative)
15 hoe imayna (interrogative)
16 niet mana ... -chu (statement), ama ... -chu (imperative)
17 al, alle tukuy
18 veel achka
19 enige huk (...-kuna)
20 weinige as, pisi, tumpa
21 andere huk
22 een huk, wak, wakin
23 twee iskay
24 drie kimsa
25 vier tawa
26 vijf pichqa
27 groot hatun
28 lang suni
29 breed luqhu
30 dik rakhu
31 zwaar llasaq
32 klein uchuy, huch'uy
33 kort chutu, kutu, kurulla
34 smal, nauw k'ichki
35 dun ñanu
36 vrouw warmi
37 man qhari
38 mens runa
39 kind wawa, wamra, irqi
40 echtgenote warmi
41 echtgenoot qusa
42 moeder mama
43 vader tayta, tata, yaya
44 dier uywa
45 vis challwa
46 vogel pisqu
47 hond allqu
48 luis usa
49 slang mach'aqway, amaru
50 worm kuru
51 boom sach'a
52 bos sach'a-sach'a
53 stok k'aspi
54 vrucht ruru
55 zaad muru, muhu
56 blad raphi
57 wortel saphi
58 schors, bast qara
59 bloem wayta, t'ika
60 gras qachu, qiwa, qura
61 touw waska
62 huid qara
63 vlees aycha
64 bloed yawar
65 been, bot tullu
66 vet (z.nw) wira
67 ei runtu
68 hoorn waqra
69 staart chupa
70 veer phuru
71 haar chukcha
72 hoofd uma
73 oor rinri
74 oog ñawi
75 neus sinqa
76 mond simi
77 tand kiru
78 tong (orgaan) qallu
79 nagel sillu
80 voet chaki
81 been (ledemaat) chanka
82 knie qunqur
83 hand maki
84 vleugel rapra
85 buik wiksa
86 darm ch'unchul
87 nek kunka
88 rug wasa
89 borst qhasqu
90 hart sunqu
91 lever kukupin
92 drinken upyay
93 eten mikhuy
94 bijten kaniy
95 zuigen ch'unqay
96 spugen thuqay
97 braken aqtuy
98 blazen phukuy, wayray (wind)
99 ademen samay
100 lachen asiy
101 zien rikuy
102 horen uyariy
103 weten yachay
104 denken yuyay, hamut'ay
105 ruiken mutkiy
106 vrezen manchay
107 slapen puñuy
108 leven kawsay
109 sterven wañuy
110 doden wañuchiy
111 vechten awqay
112 jagen chakuy
113 slaan maqay
114 snijden kuchuy, p'itiy (thread)
115 splijten ch'iqtay, laray
116 steken t'urpuy
117 krabben aspiy, hasp'iy
118 graven allay
119 zwemmen wayt'ay
120 vliegen phaway
121 lopen puriy
122 komen hamuy
123 liggen siriy
124 zitten tiyay
125 staan sayay
126 draaien muyuy
127 vallen urmay
128 geven quy
129 houden hap'iy, hat'alliy
130 knijpen q'apiy
131 wrijven qhaquy, khituy, harwiy
132 wassen mayllay (hands, face), maqchiy (oneself, children), t'aqsay (laundry)
133 vegen pichay, phiskuy
134 trekken aysay
135 duwen tanqay
136 werpen chamqay (towards a precise point), wikch'uy (without exact direction)
137 binden watay
138 naaien siray
139 tellen yupay
140 zeggen niy
141 zingen takiy
142 spelen pukllay
143 drijven tuytuy
144 vloeien puriy (yaku), kallpay (yaku)
145 vriezen qasay
146 zwellen punkiy
147 zon inti
148 maan killa
149 ster quyllur
150 water yaku, unu
151 regen para
152 rivier mayu
153 meer qucha
154 zee mama qucha
155 zout kachi
156 steen rumi
157 zand aqu, t'iyu
158 stof phullwa, ñut'u allpa
159 aarde allpa, pacha
160 wolk phuyu
161 nevel pacha phuyu
162 hemel hawa pacha
163 wind wayra
164 sneeuw rit'i
165 ijs qasa
166 rook q'usñi
167 vuur nina
168 as uchpa
169 branden rawray (intrans.), kañay (trans.)
170 weg ñan
171 berg urqu
172 rood puka
173 groen q'umir
174 geel q'illu
175 wit yuraq
176 zwart yana
177 nacht tuta
178 dag p'unchaw
179 jaar wata
180 warm q'uñi
181 koud chiri
182 vol hunt'a
183 nieuw musuq
184 oud ruku, machu (man), paya (woman), mawk'a (thing)
185 goed allin, kusa (thing)
186 slecht millay, saqra
187 rot ismusqa
188 vuil qanra
189 recht(uit) chiqa
190 rond muyu
191 scherp k'awchi
192 bot muthu
193 glad llusp'i
194 nat huq'u
195 droog ch'aki
196 correct chanin
197 dichtbij sichpa
198 ver karu
199 rechts paña
200 links lluq'i
201 te -pi
202 in -pi, ... ukhunpi
203 met -yuq (belonging), -wan (together)
204 en -wan
205 als -spa-...-qa, -pti-...-qa, -chus ... chayqa, sichus
206 omdat -spa-...-m(i), -pti-...-m(i), -rayku, imaraykuchus
207 naam suti
  • Allin qillqay:

Mana iwrupa rimaykunapi hinaqa, Qhichwa simipi qillqayqa pukyu-pukyumanta hukyaykunmi. Kay wikisimitaqpiqa Rodolfo Cerrón Palominop kamarisqan uralan runasimipim qillqanchik, kimsantin hanllalliwan.

  • Orthography:

Unlike the european languages, the Quechua orthography may change from one source to another. Here we write using the Southern Quechua orthography developed by Rodolfo Cerrón Palomino.